Ready? Go! Verpleegkundigen aan bed klaargestoomd

De coronaperiode heeft eens te meer benadrukt hoe belangrijk de zorg op een intensive care (IC) is. Tegelijkertijd hebben we gezien hoe kwetsbaar het kan zijn en dat voldoende handen aan het bed zeker geen vanzelfsprekendheid is. Opleiden van IC-verpleegkundigen is daarom hard nodig. Om te zorgen voor toekomstbestendige zorg leidt de IC van het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) mede daarom zelf leerlingen op aan bed. Een goede aanwas van gemotiveerde IC-verpleegkundigen volgt. Verpleegkundigen die gedurende hun opleiding al veel praktijkervaring hebben opgedaan. Maar wat is de meerwaarde van opleiden aan bed?

Op de IC volgen op dit moment twintig leerlingen de opleiding tot IC-verpleegkundige, waarbij ze de lessen volgen aan het Wenckebach Instituut in Groningen. Pytsje Merkus (praktijkopleider en IC-verpleegkundige): ‘’Het is fijn dat wij als afdeling onze ervaring in de praktijk kunnen overbrengen op de leerlingen. Waar voorheen tijdens de opleiding de focus veel meer op de theorie lag, is dat nu anders. Je ziet echt een omslag in de opleiding, waarbij de praktijk veel belangrijker is geworden. 70% leer je in de praktijk door eigen ervaring, 20% door het toepassen en interactie met anderen, denk aan beredeneren en beargumenteren, en 10% in een formele setting zoals de opleiding met bijbehorende boeken. Dit principe passen wij in het MCL ook echt toe.’’

IC-verpleegkundige in opleiding Tiffany Scholte vindt het fijn dat ze al veel aan de slag kan in de praktijk tijdens haar studie. ‘’Voor de lesdagen nemen we alle theorie door. Op de lesdag beginnen we met een toets en kunnen we meteen zien hoe we ervoor staan. Vervolgens kijken we waar de knelpunten liggen, wat de vragen zijn en hoe we de theorie kunnen toepassen in bepaalde casussen. Daarvoor en daarna kunnen we de theorie al vertalen naar de praktijk bij het MCL. Dat spreekt mij enorm aan en is erg waardevol. Je kunt je op deze manier ontzettend goed ontwikkelen en klaarstomen voor het moment dat je zelf verpleegkundige bent.’’

Binnen de IC doet een breed scala aan leerlingen ervaring op. Merkus: ‘’Naast IC-verpleegkundigen in opleiding lopen ook leerlingen van de spoedeisende hulp, cardio care unit, recovery en de hartkatheterisatiekamer tijdens hun opleiding allemaal mee op de IC. Daarnaast ontvangen we ook HBO-v-studenten die de critical care-minor volgen en medewerkers van de Friese IC’s die extern stage lopen in het kader van de IC-verpleegkundige opleiding. Het MCL beschikt over een moderne IC waar veel verschillende ziektebeelden voorkomen. Daardoor kunnen wij onze ervaringen delen met IC-medewerkers van andere Friese ziekenhuizen, zodat zij ook vertrouwd raken met zaken die ze op de eigen IC minder vaak meemaken.’’

Alleen de IC-verpleegkundigen in opleiding volgen een langdurig en specifiek opleidingstraject binnen de IC. Merkus: ‘’Alles begint met een voorwerkperiode van zo’n drie maanden om wegwijs te worden op de afdeling, te wennen aan het team en de patiëntencategorie. Daarna start de opleiding. We hebben een dynamische IC in het MCL met veel verschillende casuïstieken, dat is heel wat anders dan een verpleegafdeling. In totaal worden de leerlingen zestien tot achttien maanden onder de vleugels genomen om ze klaar te stomen als IC-verpleegkundige.’’

Begeleiding is een ontzettend belangrijk aspect binnen het opleidingstraject. Scholte: ‘’Op de IC krijg je twee begeleiders toegewezen, waarmee je veel samenwerkt. Maar we werken ook met andere collega’s samen, dat zorgt ervoor dat we ook andere werkstijlen leren kennen.’’ Merkus vult aan: ‘’De leerling heeft twee leerprocesbegeleiders en daarnaast zijn alle IC-verpleegkundigen in het MCL ook werkbegeleider. Die kunnen allemaal de leerlingen begeleiden als het nodig is. Maar om te zorgen dat de leerlingen terecht kunnen bij een vast contact- en vertrouwenspersoon, vinden we het belangrijk dat ze twee vaste begeleiders hebben om op terug te kunnen vallen. Wij blijven liever direct in contact met de leerling, dan dat we over hem/haar spreken.’’

Patiënten die op de IC verblijven kunnen zorg krijgen van IC-verpleegkundigen in opleiding. Scholte: ‘’Je hebt tijdens je dienst één patiënt waar je voor zorgt, daarbij is je begeleider je achterwacht. Soms zorgen we gezamenlijk voor één patiënt, maar als het druk is zorgen we voor twee patiënten. Daarbij coacht en begeleidt de begeleider ons en is er ook aandacht voor klinisch redeneren, doorspreken en oefenen.’’

Leerlingen krijgen af en toe ook de ruimte om samen voor één patiënt te zorgen, onder supervisie van een IC-verpleegkundige. Merkus: ‘’Leerlingen kunnen van elkaar ook ontzettend veel leren als je in verschillende fases zit. Ze leggen dingen daardoor uit aan elkaar en gaan beredeneren en toepassen. Onderling kijken ze dan of ze het begrijpen en of het klopt wat ze zien. Heel waardevol.’’ Volgens Scholte zorgt dat stukje ‘vrijheid’ ook voor nog meer motivatie, verantwoordelijkheid en trots.

Merkus is trots op het feit dat de IC zich in de volle breedte inzet om mensen op te leiden en mee te nemen in de vaak complexe IC-wereld. ‘’We hebben de afgelopen periode ontzettend veel mensen opgeleid, meer dan ooit tevoren. Dat doen we samen en dat kenmerkt onze IC. Normaal gesproken leidden we twee keer per jaar drie tot vier leerlingen op, nu streven we ernaar om drie keer per jaar vijf op te leiden. Meer dan een verdubbeling dus. Dat maakt soms ook dat je achttien tot 25 leerlingen op de afdeling hebt rondlopen.’’

Als de leerlingen de opleiding afgerond hebben, kunnen ze direct aan de slag en krijgen een contract voor onbepaalde tijd. Wil jij ook komen werken bij #teamMCL? Of weten hoe het werken op de IC is? Volg @about.ic.mcl op Instagram. Kun je direct digitaal rondkijken op jouw eventuele toekomstige werkplek.